Νέα δοκιμασία αντιμετωπίζουν οι γερμανοτουρκικές σχέσεις, μόλις μια εβδομάδα μετά την επίσκεψη της καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ στην Κωνσταντινούπολη και παρά τις φιλοφρονήσεις που εκφράστηκαν δημόσια, μετά την εντολή του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κηρυχθούν «ανεπιθύμητα πρόσωπα» (persona non grata) ο Γερμανός πρέσβης και άλλοι εννέα ομόλογοι του, οι οποίοι ζήτησαν την αποφυλάκιση του αντιπολιτευόμενου ακτιβιστή, εκδότη και επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα.
Το Βερολίνο βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με τις χώρες, των οποίων οι πρεσβευτές χαρακτηρίστηκαν «ανεπιθύμητοι» και απειλούνται με απέλαση από την Τουρκία. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τη Deutsche Welle, έντονες είναι οι αντιδράσεις των γερμανικών κομμάτων.
Μέχρι στιγμής η γερμανική κυβέρνηση απέφυγε να πάρει δημόσια θέση, αλλά μάλλον προσανατολίζεται να χειριστεί την υπόθεση σε συντονισμό με τα άλλα εννέα κράτη.
«Έχουμε λάβει γνώση των δηλώσεων του Τούρκου προέδρου Ερντογάν όπως και τη σχετική ειδησεογραφία και συζητούμε αυτή τη στιγμή με τις άλλες εννέα εμπλεκόμενες χώρες», δήλωσαν κύκλοι του γερμανικού Υπουργείου Εξωτερικών στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa). Παρόμοια προσεκτική στάση τηρεί και το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο έχει ανακοινώσει ότι ζητά διευκρινήσεις από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Αντιδράσεις των γερμανικών κομμάτων
Την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας ζήτησε η αντιπρόεδρος της γερμανικής βουλής Κλάουντια Ροτ. Σύμφωνα με την πολιτικό των Πρασίνων, «οι αδίστακτες ενέργειες του Ερντογάν ενάντια σε επικριτές του πραγματοποιούνται όλο και πιο ανεξέλεγκτα». Η «αυταρχική του πορεία» θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με κυρώσεις και τη διακοπή της εξαγωγής όπλων στην Τουρκία. Σε μήνυμα του στο twitter ο αντιπρόεδρος της ΚΟ των Φιλελευθέρων Αλεξάντερ Γκραφ Λάμπσντορφ, δηλώνει πως «μια πιθανή απέλαση» των 10 πρεσβευτών από το «νατοϊκό σύμμαχο Τουρκία θα ήταν απερίσκεπτη, μη διπλωματική και θα αποδυνάμωνε τη συνοχή της συμμαχίας». Ο Γκραφ Λάμπσντορφ αμφιβάλει, ότι o κ. Ερντογάν θα επιθυμούσε μια τέτοια εξέλιξη. Σκληρή κριτική ασκεί ο απερχόμενος πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γερμανικής βουλής, Ρόμπερτ Ρέτγκεν, στη Süddeutsche Zeitung. Ενώ κάνει λόγο για «κλιμάκωση στην εξωτερική πολιτική», ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός καταλογίζει στον Τούρκο πρόεδρο, ότι «οδηγεί τη χώρα του περαιτέρω σε πλήρη απομάκρυνση από την Ευρώπη και τη Δύση».
Μοναδικό κόμμα που δείχνει κατανόηση για τη τουρκική στάση, είναι το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Ο εκπρόσωπος της ΚΟ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Πετρ Μπύστρον, καταλογίζει στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών και την Κομισιόν παρεμβάσεις στα εσωτερικά της Τουρκίας. Αντί να επιλέξουν τη διπλωματική οδό για την αποφυλάκιση του Οσμάν Καβάλα οι δύο θεσμοί επιδόθηκαν σε «πολιτικό ακτιβισμό». Αποτέλεσμα είναι η επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία κάτι που δεν είναι προς το συμφέρον της Γερμανίας, εκτιμά ο βουλευτής του AfD.
Ερντογάν: Ανεπιθύμητα πρόσωπα οι 10 πρέσβεις που ζήτησαν αποφυλάκιση του Οσμάν Καβάλα
Μετά τις απειλές για απελάσεις, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε το Σάββατο οδηγίες στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών προκειμένου να κηρυχθούν «ανεπιθύμητα πρόσωπα» (persona non grata) οι δέκα πρέσβεις, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Γερμανία και οι ΗΠΑ, που ζήτησαν την αποφυλάκιση του αντιπολιτευόμενου ακτιβιστή, εκδότη και επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα.
Σύμφωνα με δήλωση του Ερντογάν, την οποία έκανε σε τελετή εγκαινίων στο Εσκισεχίρ, οι πρέσβεις αυτοί, ή θα πρέπει να κατανοήσουν την Τουρκία, ή θα πρέπει να φύγουν από τη χώρα.
Ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι έδωσε τη σχετική εντολή στον υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου: «Κοιμούνται και σηκώνονται με τον Καβάλα. Ο Καβάλα είναι το παράρτημα του Σόρος στην Τουρκία. Γι’ αυτό ήρθαν στο υπουργείο Εξωτερικών οι 10 πρεσβευτές. Τι αυθάδεια ήταν κι αυτή. Εδώ είναι Τουρκία. Η ένδοξη Τουρκία. Κανείς δεν μπορεί να μας δώσει οδηγίες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu και συνέχισε:
«Έδωσα την απαραίτητη εντολή στον υπουργό Εξωτερικών μας και είπα τι πρέπει να γίνει: αυτοί οι 10 πρεσβευτές πρέπει να κηρυχθούν persona non grata αμέσως. Θα το διευθετήσετε αμέσως. Αυτοί οι πρεσβευτές πρέπει να γνωρίζουν και να κατανοούν την Τουρκία. Θα πρέπει να φύγουν από τη χώρα, εάν δεν τη γνωρίζουν πλέον».
Σημειώνεται ότι σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν το βράδυ της Δευτέρας μέσω των πρέσβεών τους, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Φινλανδία, η Δανία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία και οι ΗΠΑ απηύθυναν έκκληση για μια «δίκαιη και ταχεία διευθέτηση της υπόθεσης» του Οσμάν Καβάλα, Tούρκου εκδότη και μαικήνα που έχει γίνει μαύρο πρόβατο του καθεστώτος και είναι φυλακισμένος εδώ και τέσσερα χρόνια χωρίς δίκη.
Η Τουρκία είχε καλέσει την Τρίτη στο υπουργείο Εξωτερικών τους πρεσβευτές των δέκα χωρών χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτη» την έκκλησή τους υπέρ της απελευθέρωσης του Καβαλά.
Ο Καβάλα βρίσκεται στη φυλακή από τα τέλη του 2017, κατηγορούμενος ότι χρηματοδότησε τις διαδηλώσεις στην Τουρκία το 2013 και ότι ενεπλάκη στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες.
Οργανώσεις για τα δικαιώματα υπογραμμίζουν πως η υπόθεση Καβάλα είναι εμβληματική της καταστολής των διαφωνούντων από τον Ερντογάν.
Στα τέλη του 2019 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είχε ζητήσει την άμεση απελευθέρωση του Καβάλα επειδή δεν υπήρχαν εύλογες υποψίες ότι έχει διαπράξει κάποιο αδίκημα, εκτιμώντας ότι η κράτησή του έχει στόχο τη φίμωσή του.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει δηλώσει πως θα αρχίσει διαδικασίες επί παραβάσει σε βάρος της Τουρκίας, αν ο Καβάλα δεν απελευθερωθεί.
Η επόμενη ακροαματική συνεδρίαση του δικαστηρίου για την υπόθεση εναντίον του Καβαλά, ο οποίος αρνείται όλες τις κατηγορίες, και άλλων θα πραγματοποιηθεί στις 26 Νοεμβρίου.