Τέλος στο θρίλερ των Βρυξελλών, με τον “μαραθώνιο” της Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να ολοκληρώνεται το μεσημέρι της Παρασκευής. Έπειτα από πολύωρες συζητήσεις, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατέληξαν σε συμφωνία οι για το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής για τα ζητήματα Τουρκίας και Λευκορωσίας, με το “δίλημμα” στον Ερντογάν και την επιβολή κυρώσεων στο καθεστώς Λουκανέσκο.
“Υπό τον όρο ότι θα συνεχιστούν οι εποικοδομητικές προσπάθειες και θα τερματιστούν οι παράνομες ενέργειες έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί να δρομολογήσει θετικό πολιτικό θεματολόγιο ΕΕ-Τουρκίας» αναφέρεται στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου που δόθηκε στη δημοσιότητα. Το κείμενο τονίζει τη στήριξη της ΕΕ σε Ελλάδα και Κύπρο μεριμνώντας παράλληλα για την αντίδραση της Ευρώπης σε περίπτωση που δεν τηρηθεί η καλή στάση της Τουρκίας. Σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της.
Μητσοτάκης: “Απολύτως ικανοποιημένοι από τα συμπεράσματα”
Στη συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας της Συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: “Σήμερα το πρωί αφιερώσαμε 3 ώρες για την covid-19. Υπάρχει μια κοινή ανησυχία για το δεύτερο κύμα. Η Ελλάδα τα πηγαίνει πολύ καλύτερα από πολλές χώρες, ωστόσο υπάρχει έντονη ανησυχία. Χρειαζόμαστε μια καλύτερη συνεργασία με την ΕΕ. Έχουμε κάνει πολύ καλές συμφωνίες για το εμβόλιο. Έχουμε στη διάθεσή μας τα rapid test, που βοηθούν πολύ. Θα είναι χρήσιμα και για το μέλλον, εν όψει της νέας τουριστικής περιόδου κατά το 2021″
Όσο για το θέμα της Τουρκίας, είπε: “Υπάρχουν σαφέστατες αναφορές καταδίκης της Τουρκίας ως προς τα της Κύπρου. Υπάρχουν αναφορές ως προς την ανάγκη να επανεκκινήσουν διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού ζητήματος. Ήταν μια δύσκολη διαπραγμάτευση. Το τελικό κείμενο είναι πολύ διαφορετικό σε σχέση με το πρώτο. Ένα κείμενο πολύ καλό για την Κύπρο και την Ελλάδα. Είμαστε απολύτως ικανοποιημένοι από τα συμπεράσματα από της Συνόδου. Η ΕΕ έδωσε ένα σαφές μήνυμα στην Τουρκία, για τις προκλήσεις στην Ανατ. Μεσόγειο. Εφόσον η Τουρκία συνεχίσει, θα υπάρξουν κυρώσεις και η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για να προστατεύσει τα συμφέροντά της, καθώς και τα συμφέροντα των μελών της”.
Συνέντευξη Τύπου από Σαρλ Μισέλ και φον ντερ Λάιεν
Μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ δήλωσε: “Σήμερα στα συμπεράσματα της Συνόδου συμφωνήσαμε για την ψηφιακή και ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική απόφαση. Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη. Είχαμε μια σύντομη ενημέρωση σχετικά με τις διαπραγματεύσεις, τη συνεχιζόμενη διαδικασία διαπραγματεύσεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να υλοποιήσουμε αυτό που έχουμε αποφασίσει τον Ιούλιο. Είναι απαραίτητο να επιτευχθούν αυτό που αποφασίστηκε και ότι υπάρχει «ισχυρή πολιτική βούληση» για πρόοδο και εφαρμογή τόσο του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού όσο και του ταμείου ανάκαμψης. Για το Brexit είχαμε μια ενημέρωση και ανάλυση από τον Ιρλανδό πρωθυπουργό αλλά δεν είχαμε περαιτέρω συζήτηση σήμερα. Αυτό θα γίνει στην επόμενη σύνοδο του Οκτωβρίου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα μέλη είμαστε ενωμένοι για τις θέσεις μας”. Όσο για το ζήτημα Λουκανέσκο, είπε “Εξετάσαμε το ενδεχόμενο να αποδοθούν κυρώσεις στον κ. Λουκασένκο, είχε τις λιγότερες υποψηφιότητες. Είμαστε υπέρ ενός διερευνητικού διαλόγου στη Λευκορωσία”.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι οι 27 ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ αποφάσισαν να αφιερώσουν χρόνο στο πώς θα δοθεί συλλογική απάντηση στην αντιμετώπιση του κορονοϊού τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής. Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι η κρίση μπορεί να ξεπεραστεί εάν κράτη-μέλη και θεσμοί είναι μαζί. Επιπροσθέτως σημείωσε, ότι η πρόοδος στα εμβόλια είναι το κλειδί, ενώ συζητήθηκε και η στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί όταν είναι διαθέσιμα τα εμβόλια: “Ήταν πολύ θετικό που οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν να αφιερώσουν χρόνο και να καταλήξουμε σε μια κοινή πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας του κορονοϊού. Οι αποφάσεις μας συνοψίζονται σε τρία σημεία: Η πρόοδος στην ανάπτυξη των εμβολίων αποτελεί κλειδί για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Κάνουμε καλή πρόοδο. Εκτός από τις ερευνητικές ομάδες που είμαστε ήδη σε επικοινωνία, ξεκινήσαμε επαφές με τέσσερις επιπλέον εταιρίες που αναπτύσσουν εμβόλιο. Η διαμόρφωση στρατηγικής για την χορήγηση του εμβολίου και σε ποιες ομάδες πρέπει να χορηγηθεί πρώτα. Καλύτερος συντονισμός ως προς τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται ανάλογα με την επιδημιολογική εικόνα που παρουσιάζει κάθε κράτος-μέλος. Υπάρχουν δύο εργαλειοθήκες, η μία για μία κατάσταση που δε θέλουμε, σε περίπτωση δηλαδή που η Τουρκία πάλι προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες. Η δεύτερη εργαλειοθήκη αφορά σε θετική ατζέντα”.
Ηχηρό μήνυμα Μακρόν
Ηχηρό μήνυμα έστειλε από την πλευρά του ο Εμανουέλ Μακρόν στην Τουρκία. Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε: “Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλείται να επιλέξει: είτε να επιβεβαιώσει τα πρώτα σημάδι των τελευταίων ημερών και να ακολουθήσει την πορεία του διαλόγου με συγκεκριμένα αποτελέσματα που αναμένονται έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, κατ’ αρχάς με τη διακοπή μονομερών και παράνομων ενεργειών αλλά και με την εκ νέου συμμετοχή της στην πορεία του διαλόγου στην Ανατολική Μεσόγειο και σε περιφερειακές συγκρούσεις. Είτε η Τουρκία αποφασίζει να μη δράξει αυτή την ευκαιρία και τότε θα είμαστε σταθεροί να λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα”.
Η Μέρκελ προβλέπει “σκληρή δουλειά” για την Τουρκία
“Η ΕΕ θα κάνει ό, τι μπορεί για να διασφαλίσει ότι θα έχει θετική ατζέντα με την Τουρκία έχουμε θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας”, δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ σε δημοσιογράφους μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής..
Σημείωσε ότι ορισμένα από τα αιτήματα της Τουρκίας, όπως η χαλάρωση των κριτηρίων για τη χορήγηση βίζας που είχε προαναγγελθεί το 2016 με τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το μεταναστευτικό, έχουν συνδεθεί με τις μεταρρυθμίσεις που καλείται να κάνει η Άγκυρα.
«Νομίζω ότι η χθεσινή συζήτηση έδειξε ότι υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι για να συνεργαστούμε για τα μεμονωμένα ζητήματα», δήλωσε η Μέρκελ. «Σε τελική ανάλυση, θέσαμε στον εαυτό μας ένα πολύ φιλόδοξο χρονικό πλαίσιο: Θέλουμε να επανέλθουμε στο ζήτημα το αργότερο μέχρι τον Δεκέμβριο. Πρέπει λοιπόν να εργαστούμε σκληρά. Αλλά νομίζω ότι έχουμε ανοίξει ένα “παράθυρο” ευκαιριών και θέλουμε να το χρησιμοποιήσουμε.»
Η Τουρκία απορρίπτει την απειλή της ΕΕ
Η Τουρκία απορρίπτει την απειλή των κυρώσεων που διατυπώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση εναντίον της σε απάντηση των παράνομων δραστηριοτήτων της στην ανατολική Μεσόγειο.
«Η συνεχιζόμενη χρήση μίας ρητορικής κυρώσεων δεν είναι εποικοδομητική», αναφέρεται σε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κατανοήσει ότι δεν μπορεί να κερδίσει τίποτε με τον τρόπο αυτόν».
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι ορισμένα στοιχεία των αποφάσεων της συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την Τουρκία είναι θετικά, αλλά πολλά σημεία βρίσκονται σε διάσταση με την πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα δείχνει ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση «έγιναν όμηρος» της Ελλάδας και της Κύπρου.
Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι χρειάζεται να δημιουργήσουν από κοινού έναν μηχανισμό ο οποίος θα συντονίζει τις δραστηριότητές τους στο θέμα των υδρογονανθράκων και θα διασφαλίζει την κατανομή των εσόδων μεταξύ των δύο πλευρών, αναφέρει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Οσο δεν επιτυγχάνεται αυτό, η τουρκοκυπριακή πλευρά θα συνεχίσει τις δραστηριότητές της στον τομέα των υδρογονανθράκων μέσω της TPAO (Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı)», διευκρινίζεται στην ανακοίνωση.
Το κείμενο συμπερασμάτων και τα μηνύματα στην Τουρκία
Μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις η πρώτη μέρα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, έκλεισε με συμφωνία για επιβολή κυρώσεων σε όσους ευθύνονται για την καταστολή στη Λευκορωσία. Οι κυρώσεις αφορούν περίπου σαράντα λευκορώσους αξιωματούχους.
Η επιβολή τους θα προχωρήσει μετά την επίτευξη συμφωνίας για να σταλεί αυστηρό μήνυμα από την ΕΕ στην Άγκυρα, συνοδευόμενο από την απειλή επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, όπως πρότεινε η Κυπριακή Δημοκρατία. Το ζήτημα της Τουρκίας θα επανεξεταστεί στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου.
Η Σύνοδος Κορυφής συνεχίζεται την Παρασκευή και το μεσημέρι θα πραγματοποιηθεί η κοινή συνέντευξη Τύπου των Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον να υπάρχει σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και να αναπτυχθεί συνεργασία και αμοιβαία επωφελής σχέση με την Τουρκία, τονίζεται το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.
Η συνέχιση του διαλόγου με καλή πίστη και η αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ είναι απόλυτη απαίτηση ως προς αυτό, υπογραμμίζεται.
EUROKINISSI
Παράλληλα, οι ηγέτες σημειώνουν ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και βάσει του διεθνούς δικαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο, των οποίων η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά.
Στο κείμενο υπογραμμίζεται ακόμη ότι η ΕΕ χαιρετίζει τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία.
Ταυτόχρονα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και διατρανώνει ότι πρέπει να σταματήσουν. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να απέχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον, καθώς αποτελούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ενώ υπογραμμίζει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με καλή πίστη, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Καλεί την Τουρκία να αποδεχτεί την πρόσκληση της Κύπρου για την έναρξη διαλόγου με σκοπό την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ και σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 και 789 του ΣΑ, με την τήρηση των αρχών στις οποίες βασίζεται η ΕΕ. Αναμένει το ίδιο από την Τουρκία. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας, μετά την επανάληψη, έναν εκπρόσωπο στην αποστολή του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο κείμενο αναφέρεται επίσης ότι με προϋπόθεση πως θα συνεχιστούν οι εποικοδομητικές προσπάθειες για να σταματήσουν οι παράνομες δραστηριότητες έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας, με έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου, καθώς και τη συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης, δυνάμει της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας (2016).
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον πρόεδρό του, σε συνεργασία με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με την υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου, να εκπονήσει πρόταση για την ανανέωση της ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, θα επανέλθει και θα λάβει αποφάσεις αναλόγως, κατά περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με το κείμενο.
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συγκαλεί πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο και καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο να ξεκινήσει συνομιλίες σχετικά με την οργάνωσή του. Η συμμετοχή, το πεδίο εφαρμογής και το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να συμφωνηθούν με όλα τα μέρη. Η διάσκεψη αυτή θα μπορούσε να καταπιαστεί με ζητήματα για τα οποία απαιτούνται πολυμερείς λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας οριοθέτησης, της ασφάλειας, της ενέργειας, της μετανάστευσης και της οικονομικής συνεργασίας, εξηγείται στο κείμενο των συμπερασμάτων.
Συμφωνία για επιβολή κυρώσεων στο καθεστώς Λουκασένκο
Οι αρχηγοί των κρατών και των κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συναντώνται στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες συμφώνησαν να επιβληθούν κυρώσεις σε αυτούς που ευθύνονται για την καταστολή στη Λευκορωσία, δήλωσαν στο Γαλλικό Πρακτορείο διπλωματικές πηγές.
AP
Οι κυρώσεις αφορούν περίπου σαράντα Λευκορώσους αξιωματούχους. Το όνομα του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των σαράντα προσώπων στα οποία αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής να επιβληθούν κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόνισε τις πρώτες πρωινές ώρες στον Τύπο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Τα πρόσωπα που αφορούν οι κυρώσεις κατηγορούνται από τις Βρυξέλλες είτε ότι ενέχονται στην καταστολή σε βάρος της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, ή ότι ενέχονται στην αλλοίωση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών στη Λευκορωσία, που διεξήχθησαν την 9η Αυγούστου. «Ο πρόεδρος Λουκασένκο δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο», αλλά αυτό ενδέχεται να αλλάξει, προειδοποίησε ο Μισέλ.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διευκρίνισε ότι οι ευρωπαϊκές κυρώσεις θα τεθούν σε ισχύ άμεσα.
Η επιβολή τους θα προχωρήσει μετά την επίτευξη συμφωνίας για να σταλεί αυστηρό μήνυμα από την ΕΕ στην Τουρκία, συνοδευόμενο από την απειλή επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα, όπως πρότεινε η Κυπριακή Δημοκρατία, κατά τις ίδιες πηγές.
Η συνάντηση Μητσοτάκη, Μέρκελ, Μακρόν, Αναστασιάδη
Το βράδυ της Πέμπτης (01/10) Μητσοτάκης, Μέρκελ, Μακρόν και Αναστασιάδης είχαν συνάντηση στο περιθώριο του δείπνου ηγετών της ΕΕ που διεκόπη μετά την απόρριψη του προσχεδίου για Τουρκία ως απαράδεκτο από την ελληνική πλευρά, αλλά και την κυπριακή.
Υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση διεκόπη για 45 λεπτά, μετά το ελληνικό και κυπριακό βέτο στο προσχέδιο, που δεν περιείχε καμία απολύτως συγκεκριμένη αναφορά σε κυρώσεις στην Άγκυρα, παρά μόνο ευχολόγια. Αντίθετα οι ηγέτες της ΕΕ “συμφωνούν να δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου, καθώς και στους υψηλού επιπέδου διαλόγους και στη συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης, σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016”.
Μάλιστα το προσχέδιο έκανε αναφορά σε μία πολυμερή διάσκεψη των χωρών της περιοχής, δηλαδή στην πρόταση Μπορέλ, την οποία η Αθήνα δέχεται μόνο υπό την προϋπόθεση να συμμετάσχει η Λευκωσία, αλλά η Τουρκία δεν δέχεται συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας και ζητά να εκπροσωπηθεί το ψευδοκράτος.
EUROKINISSI
Το συγκεκριμένο προσχέδιο όμως περιείχε χάδια στην Τουρκία και για την Κύπρο, καθώς κάνει λόγο για τουρκικές δραστηριότητες στα κυπριακά ύδατα που πρέπει να σταματήσουν, χωρίς τη λέξη παράνομες και χωρίς καμία αναφορά σε κυρώσεις. Τουναντίον, το προσχέδιο καλούσε σε διάλογο των δύο χωρών για τις θαλάσσιες διαφορές και στην επανέναρξη διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα της Μεγάλης Βρετανίας για τη δημιουργία μιας «δικοινοτικής ομοσπονδίας» στη Μεγαλόνησο.
“Το κείμενο είναι απαράδεκτο. Αποκλίνει από τις ελληνικές θέσεις και δεν μπορεί να γίνει δεκτό”, τόνιζαν κυβερνητικές πηγές και ευλόγως, καθώς ούτε το ελάχιστο από τα αιτήματα της Ελλάδας και της Κύπρου δεν είχε συμπεριληφθεί στο προσχέδιο, το οποίο έχει άρωμα γερμανικής παρέμβασης. Σε ένα βαθμό βέβαια αναμενόμενο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής εξέφρασε ευθέως την αντίθεση της στην επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία.
Το αρχικό προσχέδιο που απέρριψε η Ελλάδα
Στο πρώτο προσχέδιο που τέθηκε στο τραπέζι, δεν υπήρχε η προοπτική κυρώσεων προς την Τουρκία σε περίπτωση που εκείνη συνεχίσει τις προκλητικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, κάτι που η ελληνική και κυπριακή πλευρά δεν δέχθηκαν. Η καγκελάριος κατέστησε Μέρκελ κατέστησε και πάλι σαφές πως η Τουρκία είναι εταίρος στο ΝΑΤΟ και πως η λύση δεν πρέπει να εμπεριέχει κυρώσεις αλλά να θεσπίσει μια μακροχρόνια λύση εκτόνωσης, ενώ ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμ. Μακρόν, έθεσε στο τραπέζι την προοπτική στην αντίθετη κατεύθυνση ως “μαστίγιο” απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Το προσχέδιο που απέρριψε η Ελλάδα σύμφωνα με το Politico ανέφερε:
“Η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της για να διασφαλίσει τον σεβασμό της κυριαρχίας της Ελλάδας και της Κύπρου.
Υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούνται εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση θεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να “δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου” καθώς και “διαλόγους και συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης σύμφωνα με τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας.
Το σχέδιο ζητά επίσης μια “πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο” και αναθέτει στον ανώτατο διπλωμάτη της ΕΕ Josep Borrell να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες. Το κείμενο “χαιρετίζει επίσης τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία”.
Για την Κύπρο, το κείμενο τονίζει ότι οι τουρκικές δραστηριότητες στα ύδατά της “πρέπει να σταματήσουν” και καλεί την Άγκυρα να ξεκινήσει διάλογο με τη Λευκωσία για την επίλυση των θαλάσσιων διαφορών. Το σχέδιο συμπερασμάτων υποστηρίζει επίσης την “ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων” υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών για τη δημιουργία μιας “διακοινοτικής ομοσπονδίας” στο νησί.
Στο κείμενο δεν υπήρχε διατύπωση για κυρώσεις.
“Θα επισημάνω ότι η σχέση μας με την Τουρκία είναι πράγματι πολύ περίπλοκη και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεγάλο συμφέρον να αναπτύξει μια πραγματικά εποικοδομητική σχέση και με την Τουρκία, παρά όλες τις δυσκολίες”, δήλωσε χαρακτηριστικά η Καγκελάριος Μέρκελ.
“Είμαστε εταίροι στο ΝΑΤΟ και εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλο όσον αφορά την μετανάστευση και την υποστήριξη της Τουρκίας στην διαχείριση των πολλών προσφύγων που αναλαμβάνει η Τουρκία”, είπε χαρακτηριστικά.
Η Μέρκελ προσέθεσε ότι “φυσικά θα πρέπει να επιλύσουμε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και για μένα εδώ η διπλωματία διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο”, σύμφωνα με το Politico.
O Σαρλ Μισέλ είχε αλλάξει την ατζέντα της Συνόδου
Πριν την έναρξη της Συνόδου, το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε πως υπάρχει συμφωνία Ελλάδας και Τουρκίας για μόνιμο μηχανισμό αποκλιμάκωσης μεταξύ των δύο κρατών.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως η σειρά της ατζέντας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Πέμπτη άλλαξε. Ο Πρόεδρος Σαρλ Μισέλ πρότεινε να γίνει πρώτα η συζήτηση για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λευκορωσία και στη συνέχεια να ακολουθήσουν τα λοιπά θέματα της ατζέντας.
Λίγο νωρίτερα, ο Σαρλ Μισέλ είχε εκφράσει την “πλήρη αλληλεγγύη” της Ε.Ε. στην Ελλάδα και την Κύπρο στο ζήτημα των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
“Χρειαζόμαστε περισσότερη σταθερότητα, περισσότερη προβλεψιμότητα” στην περιοχή, τόνισε, μιλώντας για την ανάγκη η Ε.Ε. να υπερασπιστεί τα “κυριαρχικά δικαιώματα” των μελών της. “Διαφορετικές επιλογές είναι στο τραπέζι”, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σημειώνοντας ότι σήμερα είναι η ευκαιρία για την Ένωση να ξεκαθαρίσει τι περιμένει από τη μελλοντική της σχέση με την Τουρκία.
Από τη δική της πλευρά, κατά την έναρξη των συζητήσεων, η η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν δήλωσε: “Είμαι σίγουρη ότι το Συμβούλιο θα επαναβεβαιώσει την πλήρη αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο. Αναφορικά με τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία υπάρχουν δύο πιθανότητες: ή θα υπάρξει αύξηση των εντάσεων κάτι το οποίο δεν επιθυμούμε ή θα υπάρξει αποκλιμάκωση και κινούμαστε προς εποικοδομητική σχέση. Αυτό είναι που θέλουμε. Αλλά όπως και να έχει υπάρχει μια εργαλειοθήκη στη διάθεση της ΕΕ. Θέλουμε αποκλιμάκωση. Επιθυμούμε μία θετική ατζέντα”.
Μέρκελ: Η αρχική δήλωση περί κυρώσεων
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ξεκαθάρισε με ήπιο τόνο κατά την άφιξή της στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ότι δεν τάσσεται υπέρ της επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα, παρά το γεγονός ότι έχουν ζητηθεί από άλλα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και φυσικά της δικής μας χώρας και της Κύπρου.
“Θα επισημάνω ότι η σχέση μας με την Τουρκία είναι πράγματι πολύ περίπλοκη και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεγάλο συμφέρον να αναπτύξει μια πραγματικά εποικοδομητική σχέση και με την Τουρκία, παρά όλες τις δυσκολίες”, δήλωσε η Μέρκελ.
“Είμαστε εταίροι στο ΝΑΤΟ και εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλο όσον αφορά την μετανάστευση και την υποστήριξη της Τουρκίας στην διαχείριση των πολλών προσφύγων που αναλαμβάνει η Τουρκία”, είπε.
Η Μέρκελ προσέθεσε ότι “φυσικά θα πρέπει να επιλύσουμε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και για μένα εδώ η διπλωματία διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο”, σύμφωνα με το Politico.
Από την πλευρά του, την “πλήρη αλληλεγγύη” της Ε.Ε. στην Ελλάδα και την Κύπρο στο ζήτημα των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο εξέφρασε ο Σαρλ Μισέλ. “Χρειαζόμαστε περισσότερη σταθερότητα, περισσότερη προβλεψιμότητα” στην περιοχή, τόνισε, μιλώντας για την ανάγκη η Ε.Ε. να υπερασπιστεί τα “κυριαρχικά δικαιώματα” των μελών της. “Διαφορετικές επιλογές είναι στο τραπέζι”, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σημειώνοντας ότι σήμερα είναι η ευκαιρία για την Ένωση να ξεκαθαρίσει τι περιμένει από τη μελλοντική της σχέση με την Τουρκία.
Σύμφωνα με νεότερο προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου, το οποίο διέρρευσε στο ΚΥΠΕ και που δεν περιλαμβάνει το υπό διαπραγμάτευση απόσπασμα για την Τουρκία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο “καταδικάζει την απαράδεκτη βία εκ μέρους των αρχών της Λευκορωσίας εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών, καθώς και τον εκφοβισμό, τις αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις μετά τις προεδρικές εκλογές, τα αποτελέσματα των οποίων δεν αναγνωρίζει”.
Σύμφωνα με γερμανικές διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα και η Κύπρος “πρέπει να δουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία να βελτιώνονται σε σταθερή βάση. Αυτό δεν μπορεί να γίνει άμεσα, κάποια πρώτα βήματα έχουν γίνει, αλλά πρέπει να ακολουθήσουν πολλά ακόμα”.
Μακρόν: “Η αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν είναι διαπραγματεύσιμη”
“Η αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, και εδώ θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος, δεν είναι διαπραγματεύσιμη”, δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν προσερχόμενος στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής.
“Όταν ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης δέχεται επίθεση ή απειλή, όταν τα χωρικά ύδατά του δεν γίνονται σεβαστά, αποτελεί χρέος των Ευρωπαίων να δείξουν αλληλεγγύη. Και θα επαναδιατυπώσουμε την υποστήριξή μας προς την Ελλάδα και την Κύπρο”, πρόσθεσε.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε αναφερόμενος στην κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης οφείλουν να δείξουν αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου EUROKINISSI
Προσερχόμενος στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής, ο πρόεδρος της Γαλλίας δήλωσε ότι η κατάσταση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι σοβαρή και ότι θα κάνει τα πάντα ώστε τα πράγματα να κινηθούν προς ειρηνική επίλυση.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πιέσει προς ταχεία λύση μέσω διαπραγματεύσεων, πρόσθεσε.
Σχετικά με τους δημοσιογράφους της εφημερίδας Le Monde που τραυματίσθηκαν σήμερα στην αρμενική πόλη Μαρτουνί από πυρά του αζερικού πυροβολικού, ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι αεροπλάνο είναι έτοιμο να τους μεταφέρει στην Γαλλία.