Μετάλλαξη Όμικρον: Yπόγεια κίνηση στην κοινότητα – Οι ειδικοί Γ. Πρασσάς και Γ. Παππάς εξηγούν στην «Κ»

Παγκόσμια ανησυχία έχει προκαλέσει η εμφάνιση της παραλλαγής Όμικρον, καθώς προέκυψε σε στιγμή έξαρσης κρουσμάτων στον δυτικό κόσμο και χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης σε χώρες της Αφρικής.

Ζητήσαμε από δύο ειδικούς, τον δρ. μοριακής Βιολογίας στον Πανεπιστήμιο του Οντάριο, Γιάννη Πρασσά και τον παθολόγο Γιώργο Παππά, συντάκτη των δημοφιλών «Ημερολόγιων κορωνοϊού» στο Facebook, να συνοψίσουν το σημείο και την στιγμή στην οποία βρισκόμαστε, καθώς επίσης να εκτιμήσουν κατά πόσο αναμένεται να επηρεάσει η Όμικρον την εξέλιξη της πανδημίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, την Δευτέρα, στην Ελλάδα υπήρξαν δύο βασικές ειδήσεις όσον αφορά στην διαχείριση της Covid-19. Έσπασε το φράγμα των 18.000 νεκρών και υπερβήκαμε τους 7 εκατ. εμβολιασμούς με την πρώτη δόση.

Αυτό σημαίνει ότι έχει εμβολιαστεί το 67% του γενικού πληθυσμού και το 79,2% του ενήλικου πληθυσμού. Το 74,6% του ενήλικου πληθυσμού έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό.

AP Photo/Matthias Schrader

Γιάννης Πρασσάς: Η μάχη μαίνεται τώρα 

metallaxi-omikron-ypogeia-kinisi-stin-koinotita-oi-eidikoi-g-prassas-kai-g-pappas-exigoyn-stin-k2

Τρία πράγματα κυρίως μας αγχώνουν όταν ακούμε για ένα νέο στέλεχος του ίου: 

1. Πόσο πιο μεταδοτικό είναι από το επικρατές στέλεχος;

2. Πόσο πιο καλά αποφεύγει την προηγούμενη ανοσία μας;

3. Πόσο πιο βάρια νόσηση προκαλεί;

Για κανένα από τα παραπάνω 3 δεν έχουμε αποδείξεις όσον άφορα στο νέο στέλεχος Όμικρον. Έχουμε όμως ενδείξεις που δικαιολογημένα προκαλούν μεγάλη ανησυχία παγκοσμίως και έχουν οδηγήσει πολλές αρμόδιες αρχές να πάρουν έκτακτα μέρα, γιατί:

Α) Είναι το μόνο στέλεχος που έχει καταφέρει να εκτοπίσει το ήδη υπερμεταδοτικό Δέλτα σε κάποιες γωνίες του πλανήτη, και

Β) Είναι το μόνο στέλεχος που έχει τον συνδυασμό μεταλλάξεων που δείχνει ικανός (βάσει της εμπειρικής γνώσης μας) να επιτύχει τη μεγίστη -μέχρι στιγμής- αποφυγή αντισωμάτων.

Για την ένταση της νόσησης που προκαλεί δεν ξέρουμε ακόμη τίποτα. Και θα πάρει αρκετό καιρό ώστε να το ζυγίσουμε αυτό σε πραγματικές συνθήκες.

Αν τελικά καταφέρει και επικρατήσει το Όμικρον του Δέλτα (κάτι που ακόμη ελέγχεται) τότε θα αλλάξει και τις ανάγκες διαχείρισης της πανδημικής κρίσης στην πορεία μας προς ένα νέο σημείο ισορροπίας ενδημικής συμβίωσης με τον ίο.

Δυστυχώς ακόμη και η σκέψη κάποιου πιθανού πισωγυρίσματος στη διαχείριση της πανδημίας φαντάζει σε πολλούς ολέθρια γιατί κακώς στο μυαλό μας βιαζόμαστε να λήξουμε την πανδημία πρόωρα.

Οι πανδημίες όμως δεν λήγουν όταν κουραζόμαστε, αλλά όταν παύσουν να απειλούνται με κατάρρευση τα συστήματα υγείας μας. Τίποτα δεν μπορεί να μας πάει πίσω στο μηδέν. Κανένα στέλεχος δεν θα μας πάει στον Μάρτιο του 2020. Έχουμε αφήσει τα πιο σκοτεινά πίσω μας, αλλά έχουμε δρόμο ακόμη.

Το νέο ανησυχητικό στέλεχος (Ο) είναι μια υπενθύμιση ότι η μακριά συμβίωση μας με τον ίο θα έχει αναταράξεις και θα απαιτεί σοβαρότητα και εμπιστοσύνη στην επιστήμη σαν τη μοναδική πυξίδα εξόδου σε μια όσο το δυνατόν πιο ομαλή συμβίωση μαζί του.

Μια υπενθύμιση ότι η πανδημία είναι μια, είναι παγκόσμια και μας αφορά όλους. Και μία υπενθύμιση να αφήσουμε στην άκρη τις αυτοκαταστροφικές προκαταλήψεις και να κάνουμε αυτό που μας συνιστούν οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές και μόνο. Άλλωστε την ώρα που σε χτυπάει η πανδημική καταιγίδα (του Δέλτα) και το σπίτι σου έχει πλημμυρίσει δεν έχεις περιθώρια να αγχώνεσαι αν θα ξαναβρέξει περισσότερο σε ένα μήνα. Η μάχη μαίνεται τώρα και σε αυτήν προέχει να συγκεντρωθούμε. Τα εργαλεία τα έχουμε. Τα αλλά θα τα μάθουμε στην ώρα τους.


Γιώργος Παππάς: Το Δέλτα, το Όμικρον και τα αναγκαία μέτρα 

metallaxi-omikron-ypogeia-kinisi-stin-koinotita-oi-eidikoi-g-prassas-kai-g-pappas-exigoyn-stin-k4

Αλλάζει την πορεία της πανδημίας η εμφάνιση του στελέχους Όμικρον; Η απάντηση είναι «δεν μπορούμε ακόμη να γνωρίζουμε» για δυο λόγους. Πρώτον, ανεξάρτητα από το στέλεχος Όμικρον, η πορεία της πανδημίας, με τα παρατεινόμενα και υποτροπιάζοντα και θανατηφόρα κύματα που επιβάλλει το στέλεχος Δέλτα, είναι μια βασανιστικά αργή και δειλή πορεία προς ένα θαύμα: να εξασφαλίσουμε παγκόσμια μαζική εμβολιαστική κάλυψη, σε επίπεδα πάνω από το 85%, ας πούμε, χωρίς ταυτόχρονα να προκύψει ένα νέο στέλεχος, είτε ονομάζεται Όμικρον ή Ωμέγα.

Αυτό είναι ακατόρθωτο βραχυπρόθεσμα, επειδή δεν φαίνεται να εμβολιάζουμε επαρκώς και με επαρκές εύρος, αλλά και επειδή δεν επιτηρούμε την εμφάνιση νέων στελεχών επαρκώς: πριν την εγρήγορση του στελέχους Όμικρον, γονοτυπικός έλεγχος σε ολόκληρη την Αφρική έγινε μόνο σε 200 περιπτώσεις τον τελευταίο μήνα! (είμαστε τυχεροί ως ανθρωπότητα που υπάρχουν υπεύθυνοι και επίμονοι επιστήμονες σαν τον Tulio Oliveira).

Ο δεύτερος λόγος που δεν γνωρίζουμε είναι ότι δεν υπήρξε επαρκής χρόνος να μελετηθεί το Όμικρον: τρία πράγματα σε ενδιαφέρουν: αν είναι μεταδοτικότερο, αν διαφεύγει της ανοσίας και πόσο βαριά νόσο προκαλεί. Η μεταδοτικότητα δεν μπορεί να εκτιμηθεί αν δεν γίνει εμπροσθοβαρής αλλά και οπισθοχωρητική ιχνηλάτηση των κρουσμάτων που ανιχνεύθηκαν, για να κατασκευαστούν οι αλυσίδες μετάδοσης. Ξέρουμε π.χ. ότι κρούσματα του Βελγίου και της Σκωτίας δεν είχαν συσχέτιση με ταξίδι σε νότιες αφρικάνικές χώρες. Άρα υπάρχει υπόγεια κίνηση του Όμικρον στην κοινότητα, κι αυτή πρέπει να κατανοήσουμε για να ξέρουμε πόσο μεταδοτικό είναι. Όσον αφορά την διαφυγή από την ανοσία, απλά θέλεις εργαστηριακά δεδομένα, θέλεις δηλαδή 3 εβδομάδες, και πάλι με επιφύλαξη (κάποια τέτοια δεδομένα για το Δέλτα ήταν δυσοίωνα σε σχέση με το τι φάνηκε στην πράξη). Αν τώρα έχεις ένα μεταδοτικότατο στέλεχος που διαφεύγει και της ανοσίας σε σημαντικά ποσοστά, θέλεις μέτρα, τύπου σωστές μάσκες, αποστάσεις, όχι συνωστισμοί, αερισμός κλειστών χώρων, αντισηψία και φυσικά ιχνηλάτηση και sequencing στο μέγιστο. Το τρίτο που δεν γνωρίζουμε είναι αν προκαλεί σοβαρή νόσο: ανεπαρκή τα δείγματα, ανεπαρκής και ο χρόνος παρακολούθησης, και μάλιστα σε ένα νέο πληθυσμό όπως ο νοτιοαφρικανικός. Άρα κι εδώ θέλουμε εβδομάδες και εντατική αναγνώριση και καταγραφή (και όχι ευχολόγια περί εξασθενημένου ιού, τα είχαμε ακούσει και με το Δέλτα αυτά…). 

Οπότε, η πανδημία έτσι κι αλλιώς απαιτούσε ένα booster μέτρων και συμπεριφορών για να περιοριστεί το κόστος της και να επισπευσθεί η πιθανότητα λήξης της. Η αναχαίτιση του Δέλτα, ακόμη αποτυχημένη, απαιτούσε εμβόλια παντού- επιτυχία με την ανάπτυξη των αντιιικών φαρμάκων- διάρρηξη των αλυσίδων μετάδοσης του ιού με ατομικά μέτρα προστασίας, ειδικά στην κοινότητα, και παγκόσμιο δίκτυο εγρήγορσης για εμφάνιση νέων στελεχών, παντού, και ειδικά στα εκκολαπτήρια ανεμβολίαστων χωρών με πολλούς ανοσοκατασταλμένους. Αν εφαρμόσεις επιτέλους αυτά, τότε και το Δέλτα θα υποχωρήσει, και το Όμικρον, το κάθε Όμικρον, δεν θα φοβίσει. 

Ειδήσεις σήμερα

Μόσιαλος για μετάλλαξη Όμικρον: Τα τέσσερα σενάρια – Τι γνωρίζουμε και γιατί ανησυχούμε

Πίτερ Πιότ: «Ίσως η “Όμικρον” να είναι αυτό που φοβόμασταν»

⇒ Μαραθώνια μάχη εναντίον μεταλλάξεων

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πηγή άρθρου: www.kathimerini.gr