Σε 20 χώρες από τις 28 της Ευρωπαϊκής Eνωσης, όποιος έχει κάνει την πρώτη δόση με ΑstraΖeneca συνιστάται να κάνει τη δεύτερη δόση με το ίδιο εμβόλιο. Φωτ. EPA
Vaxzevria λέγεται το εμβόλιο της ΑstraZeneca. Mετά τον εντοπισμό των σπάνιων θρομβωτικών παρενεργειών στις 15 Μαρτίου 2021 το Ινστιτούτο «Φάουλ Ερλιχ», δηλαδή ο ΕΟΦ της Γερμανίας, πρότεινε να διακοπούν οι εμβολιασμοί στη Γερμανία με αυτό το εμβόλιο.
Στις 18 Μαρτίου, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) συνέστησε να συνεχιστούν οι εμβολιασμοί με το συγκεκριμένο εμβόλιο, αλλά να επικεντρωθούν γιατροί και δικαιούχοι σε πιθανές παρενέργειες. Την 1η Απριλίου, η μόνιμη εμβολιαστική επιτροπή της Γερμανίας (STIKO) συνέστησε να γίνεται το εμβόλιο σε όσους είναι άνω των 60 ετών, αλλά δεν απαγόρευσε μετά από σύσταση του οικείου γιατρού να κάνουν το εμβόλιο και νεότεροι, κάτι που έγινε ύστερα από «ατομική στάθμιση» του κινδύνου για κάθε δικαιούχο και προσεκτική εξέταση· ο γιατρός που εμβολιάζει έχει το δικαίωμα να καθορίσει με τον εμβολιαζόμενο το διάστημα μεταξύ 1ης και 2ης δόσης αρκεί αυτό να βρίσκεται μεταξύ 4-12 εβδομάδων. Και δεν ήταν η πρώτη φορά που η εμβολιαστική επιτροπή της Γερμανίας αναθεωρούσε την απόφασή της για το εμβόλιο της ΑstraΖeneca.
Η εμβολιαστική επιτροπή της Γερμανίας έχει δώσει το δικαίωμα σε όσους έχουν κάνει την πρώτη δόση του εμβολίου με ΑΖ να επιλέγoυν ένα εμβόλιο mRNA για τη δεύτερη δόση. Η εμβολιαστική επιτροπή της Γερμανίας με το Πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ, που έχει ειδικευθεί στον έλεγχο των παρενεργειών, συνιστούν ακόμη και στην ιστοσελίδα της εμβολιαστικής επιτροπής σε άτομα με υψηλό θρομβωτικό κίνδυνο αλλά όχι λίγα αιμοπετάλια (πρέπει να συντρέχουν και οι δύο λόγοι) να συνεχίσουν να εμβολιάζονται με το συγκεκριμένο εμβόλιο. Τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν η Δανία, η Ιταλία, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο για τους κάτω των 40 (συνιστάται να κάνουν και mRNA εμβόλια). Σε 20 χώρες από τις 28 της Eνωσης, όποιος έχει κάνει πρώτη δόση με ΑΖ συνιστάται να κάνει δεύτερη δόση με το ίδιο εμβόλιο. Την ίδια απόφαση έχει πάρει και η Γαλλία για 533.000 ανθρώπους κάτω των 50 ετών που έχουν κάνει την πρώτη δόση με εμβόλιο ΑΖ. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα ήταν 24η στην απορρόφηση του ΑΖ στις 28 χώρες της Ε.Ε.
Έτσι η Γερμανία, η χώρα που διαχειρίστηκε το εμβόλιο με τον πιο αντιφατικό τρόπο, έχει υψηλότερο αριθμό εμβολιασμένων με ΑΖ σε σχέση με την Ελλάδα: 1.067.000 εμβολιασμοί έναντι 9,6 εκατομμυρίων στη Γερμανία – αυτό αντιστοιχεί στο 17% των εμβολιασμών έναντι 14% στην Ελλάδα.
Πώς μπορεί να εξηγηθεί το παράδοξο; Με πολλούς τρόπους. Ο ένας είναι ένας καταιγισμός μηνύσεων και αγωγών που ετοιμάζουν νομικά γραφεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης για παρενέργειες που παρουσιάσθηκαν (τίποτα δεν έχει κατατεθεί ακόμη, καθώς παραδέχονται ότι δυσκολεύονται στην τεκμηρίωση).
Ήδη την περασμένη εβδομάδα το θέμα της αναθεώρησης για το ΑΖ συζητήθηκε στην επιτροπή εμβολιασμών, όπου είχε τεθεί ξανά αφού επανήλθε στη συνεδρίαση της περασμένης Δευτέρας, καθώς οι πρώτες δόσεις της ΑΖ ολοκληρώνονταν. Μετά, όλα έγιναν πολύ γρήγορα, αστραπιαία. Το απόγευμα είχε διαρρεύσει ότι το ΑΖ δεν θα χορηγείται πλέον σε εμβολιασμούς, κάτι που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. Δεν θα χορηγείται στις πρώτες δόσεις κάτω των 60. Και πόσες ήταν οι πρώτες δόσεις; 1.300. «Για 1.300 δόσεις κάναμε όλη αυτή τη φασαρία;» αναρωτήθηκαν κάποιοι στο κυβερνητικό επιτελείο μετά την ανακοίνωση της απόφασης και τις αντιδράσεις που ακολούθησαν.
Κοινό μυστικό
Ηταν κοινό μυστικό, όμως, που απλά το αγνοούσαν όσοι δεν ασχολούνταν στενότερα με το θέμα των εμβολιασμών, ότι το εμβόλιο της ΑΖ «θα τελείωνε με την εξάντληση των πρώτων δόσεων», όπως είπε στην «Κ» μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών.
Την ημέρα της ανακοίνωσης της απόφασης, ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους σημείωσε σε σχετικό ερώτημα ότι το ποσοστό των ακυρωμένων ραντεβού με ΑΖ ήταν μόλις 1,9% του συνόλου, έναντι 0,5% της Pfizer και 0,67% της Moderna. Tην επομένη της ανακοίνωσης της περασμένης Δευτέρας οι ακυρώσεις δεν ξεπέρασαν τις 400 για ΑΖ δεύτερης δόσης (έναντι 350.000 ραντεβού).
Για την πολιτεία η απόφαση ήταν μονόδρομος, καθώς ο εμβολιασμός γίνεται ακόμη με το εμβόλιο μιας εταιρείας, της Pfizer. Οι παραδόσεις της Moderna και της Johnson & Johnson δεν επαρκούν για να εμβολιασθούν οι ηλικίες που έχουν «ανοίξει», ούτε αρκούν τα μονοδοσικά της Johnson & Johnson για να ολοκληρωθούν οι εμβολιασμοί στα νησιά. Για την ώρα, η Pfizer δεν έχει ακόμη ανακοινώσει πόσα εμβόλια θα παραδώσει το επόμενο τρίμηνο. «Συνεπώς, δεν περισσεύουν τα 350.000 εμβόλια της β΄ δόσης της ΑΖ», είπε στην «Κ» κυβερνητική πηγή που υποστήριξε την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Εκτός και αν παρατηρηθεί απότομη μείωση της ζήτησης για εμβολιασμό. Αλλά κάτι τέτοιο για την ώρα δεν φαίνεται ούτε αναμένεται να εκδηλωθεί έως τα τέλη Ιουλίου, οπότε οι περισσότεροι Ελληνες θα κάνουν τις διακοπές τους.
Οι συνέπειες της απόφασης της περασμένης Δευτέρας μένει ακόμη να «μετρηθούν». Κυρίως σε ό,τι αφορά το άλλο εμβόλιο της ίδιας τεχνολογίας, αυτό της Johnson & Johnson. Ο Τάκης Παναγιωτόπουλος, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, δήλωσε χαρακτηριστικά στην «Κ»: «Ξέρετε, οι άνθρωποι που πεθαίνουν από κάποια παρενέργεια έχουν όνομα, πρόσωπο, συγγενείς και παιδιά. Οι άνθρωποι που δεν πέθαναν επειδή έκαναν το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι άγνωστοι»…