Άλλο ένα ιστορικό επίτευγμα για το πιο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο που έφτιαξε ποτέ ο άνθρωπος. Το James Webb κατάφερε να συλλέξει ένα πρωτοφανή σε ποσότητα και λεπτομέρεια όγκο ατμοσφαιρικών δεδομένων ενός εξωπλανήτη. Πρόκειται για τον WASP-39b που βρίσκεται σε απόσταση 700 ετών φωτός από τη Γη. Οι αρχικές μελέτες των στοιχείων που είχε καταγράψει το τηλεσκόπιο πριν από δύο μήνες είχαν υποδείξει την παρουσία διοξειδίου του άνθρακα στον WASP-39b γεγονός που συνέβαινε για πρώτη φορά για ένα εξωπλανήτη.
Ερευνητική ομάδα από διάφορες χώρες έκανε τώρα πέντε ξεχωριστές προδημοσιεύσεις στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσίευσεων arXiv στις οποίες παρουσιάζονται όλα τα ευρήματα που προέκυψαν από τις παρατηρήσεις του James Webb. Πρόκειται για ένα πλήθος στοιχείων που συνθέτουν το ατμοσφαιρικό πορτρέτο του WASP-39b που γίνεται πλέον ο πλανήτης για τον οποίο γνωρίζουμε τα περισσότερα πράγματα στον γαλαξία μας, μετά τους οκτώ πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Αποκαλύφθηκαν μια σειρά από στοιχεία για τη χημική σύνθεση και τα νέφη της ατμόσφαιρας του WASP-39b με τρόπο που ποτέ έως τώρα δεν είχε γίνει.
«Είχαμε μελετήσει πολλούς πλανήτες πριν, αλλά ποτέ δεν είχαμε δει δεδομένα όπως αυτά», ανέφερε η Λάουρα Κράιντμπεργκ, διευθύντρια του γερμανικού Ινστιτούτου Αστρονομίας Μαξ Πλανκ στη Χαϊδελβέργη. Ο WASP-39b, ένας αέριος γίγαντας που βρίσκεται στον αστερισμό της Παρθένου, έχει περίπου το ένα τρίτο της μάζας του Δία, χρειάζεται μόνο τέσσερις μέρες για μια πλήρη περιφορά πέριξ του άστρου του (αυτή είναι η διάρκεια του έτους του) και λόγω της μικρής απόστασης μεταξύ εξωπλανήτη-άστρου (μόνο 7 εκατ. χλμ. ή οκτώ φορές μικρότερη από την απόσταση Ήλιου-Ερμή), στον εν λόγω εξωπλανήτη αναπτύσσονται θερμοκρασίες σχεδόν 900 βαθμών Κελσίου. Το γεγονός αυτό τον καθιστά αφιλόξενο για ζωή – τουλάχιστον όπως την ξέρουμε στον δικό μας πλανήτη.
Το James Webb ανίχνευσε στην ατμόσφαιρα του WASP-39b νερό σε μορφή υδρατμών, μονοξείδιο του άνθρακα, νάτριο, κάλιο κ.α., μια χημική σύνθεση παρόμοια με εκείνη του Κρόνου. Η ανίχνευση διοξειδίου του θείου μαρτυρά την πραγματοποίηση φωτοχημικών αντιδράσεων στην ατμόσφαιρα του εξωπλανήτη: καθώς πέφτει πάνω της το φως του μητρικού άστρου, διασπά το νερό της ατμόσφαιρας σε υδρογόνο και υδροξείδιο, το οποίο με τη σειρά του αντιδρά με σουλφίδιο του υδρογόνου για να παράγει το διοξείδιο του θείου. Είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύεται φωτοχημική αντίδραση πέρα από το ηλιακό μας σύστημα και μάλιστα μοιάζει με εκείνη μέσω της οποίας παράγεται όζον στη γήινη ατμόσφαιρα.
Οι παρατηρήσεις του James Webb ακόμη δείχνουν ότι ο WASP-39b δεν διαθέτει ολική νεφοκάλυψη, κάτι που επίσης δεν είχε ποτέ έως τώρα παρατηρηθεί σε εξωπλανήτη. Ο πλανήτης φαίνεται να καλυμμένος με πυκνά σύννεφα σε ποσοστό μόνο 60%, τα οποία δεν περιέχουν υδρατμούς όπως στη Γη αλλά άλλα χημικά στοιχεία. Σύμφωνα με τους ειδικούς η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον δρόμο στη χρήση κάποιων μεθόδων και εργαλείων που θα μπορούν να υποδείξουν ή και να αποδείξουν την ύπαρξη εξωγήινης ζωής έστω και σε μικροβιακό επίπεδο.
Naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ