Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον πρόκειται να κάνει διάγγελμα προς τους πολίτες σήμερα, δήλωσε άλλωστε εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ.
Το BBC, όπως και άλλα βρετανικά μέσα ενημέρωσης, μετέδωσαν το πρωί της Πέμπτης ότι ο Τζόνσον πρόκειται να παραιτηθεί, μετά την αποχώρηση νεοδιορισθέντων υπουργών καθώς και περισσότερων από 50 μελών της κυβέρνησης, προκαλώντας ουσιαστικά παράλυση στον κυβερνητικό μηχανισμό.
Μετά την παραίτηση οκτώ υπουργών τις δύο τελευταίες ώρες, ο Τζόνσον, απομονωμένος και ανήμπορος, αναμένεται να δεχθεί το αναπόφευκτο και να ανακοινώσει αργότερα σήμερα ότι παραιτείται, ανέφεραν δημοσιεύματα του Τύπου.
«Ο Μπόρις Τζόνσον θα παραιτηθεί σήμερα από την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος», σχολίασε ο πολιτικός αναλυτής του BBC Κρις Μέισον.
Έπειτα από ημέρες που έδινε μάχη για να παραμείνει στην εξουσία, ο Τζόνσον εγκαταλείφθηκε και από αρκετούς συμμάχους του. Ακόμη και ο υπουργός Οικονομικών Ναντίμ Ζαχάουι, που διορίστηκε στη θέση αυτή μόλις χθες Τετάρτη, ζήτησε από τον Βρετανό πρωθυπουργό να παραιτηθεί.
Δύο μέρες μετά την προαγωγή του από το υπουργείο Παιδείας σε αυτό των Οικονομικών, ο κ. Ζαχάουι έστειλε επιστολή στην οποία εκθέτει την κατάσταση στην κυβέρνηση και γράφει ως κατακλείδα ότι «η χώρα αξίζει κυβέρνηση που είναι όχι μόνο σταθερή αλλά και δρα με ακεραιότητα. Κε Πρωθυπουργέ, γνωρίζετε στην καρδιά σας ότι το σωστό είναι να φύγετε τώρα».
Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Μπεν Γουάλας δήλωσε πως έχει υποχρέωση να κρατήσει τη χώρα ασφαλή και δεν μπορεί να αφήσει «άδεια τα γραφεία του κράτους», όμως κάλεσε τους συναδέλφους του στο κόμμα να εξαναγκάσουν τον Μπόρις Τζόνσον να παραιτηθεί από την κυβέρνηση, ενώ παραιτήθηκε η υπουργός Παιδείας Μισέλ Ντόνελαν.
«Το κόμμα έχει ένα μηχανισμό για να αλλάζει ηγέτες και αυτός είναι ο μηχανισμός που συμβουλεύω τους συναδέλφους να χρησιμοποιήσουν», έγραψε ο Γουάλας σε μήνυμά του στο Twitter.
Από τις τελευταίες παραιτήσεις, αυτή της υπουργού Παιδείας Μισέλ Ντόνελαν, η οποία δήλωσε πως παραιτείται σε διάστημα μικρότερο των 48 ωρών αφότου διορίσθηκε, επειδή αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να εξαναγκασθεί ο πρωθυπουργός Τζόνσον να παραιτηθεί.
«Δεν βλέπω να μπορείτε να συνεχίσετε με κανένα τρόπο, αλλά χωρίς έναν επίσημο μηχανισμό για να σας απαλλάξουμε από τα καθήκοντά σας, φαίνεται πως ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό δυνατό είναι να σας υποχρεώσουμε αυτοί που παραμένουμε στο υπουργικό συμβούλιο», έγραψε η Ντόνελαν στην επιστολή παραίτησής της λέγοντας πως «ικέτευσε» τον Τζόνσον χθες, Τετάρτη, να παραιτηθεί.
«Μας φέρατε σε μια αφόρητη κατάσταση … ως κάποια που βάζει πάνω απ’ όλα την ακεραιότητα, δεν έχω άλλη επιλογή».
Η μάχη των διαδόχων
Τα στελέχη που «φλερτάρουν» με τη θέση του πρωθυπουργού, σε περίπτωση που αδειάσει προσεχώς η καρέκλα της Ντάουνινγκ Στριτ, είναι αρκετά και ανάμεσά τους βρίσκονται οι Τζέρεμι Χαντ, Πένυ Μόρντοντ, Ρίσι Σούνακ, Λιζ Τρας, Ντόμινικ Ράαμπ και Ναντίμ Ζαχάουι.
Τα στελέχη που «φλερτάρουν» με τη θέση του πρωθυπουργού, σε περίπτωση που αδειάσει προσεχώς η καρέκλα της Ντάουνινγκ Στριτ, είναι αρκετά και ανάμεσά τους βρίσκονται οι Τζέρεμι Χαντ, Πένυ Μόρντοντ, Ρίσι Σούνακ, Λιζ Τρας, Ντόμινικ Ράαμπ και Ναντίμ Ζαχάουι.
Τζέρεμι Χαντ
Ο Τζέρεμι Χαντ, πρώην υπουργός Εξωτερικών και Υγείας, που διεκδίκησε την ηγεσία των Συντηρητικών το 2019 και έχασε από τον Μπόρις Τζόνσον, θεωρείται εκπρόσωπος της κεντρώας πλευράς του κόμματος και πιθανώς μια χαμηλών τόνων επιλογή.
Ο 55χρονος Χαντ είχε αρχικά ταχθεί κατά του Brexit στη διάρκεια της εκστρατείας για το δημοψήφισμα, όμως άλλαξε άποψη στο τέλος του 2017 μπροστά στην «αλαζονική» στάση των Βρυξελλών στις διαπραγματεύσεις. Τον προηγούμενο μήνα προχώρησε σε ένα ελάχιστα καλυμμένο προεκλογικό μήνυμα, υποστηρίζοντας ότι υπό τον Τζόνσον «δεν μας εμπιστεύεται πλέον το εκλογικό σώμα» και «είμαστε έτοιμοι να χάσουμε τις επόμενες γενικές εκλογές».
Πένυ Μόρντοντ
Η πρώην υπουργός Άμυνας, Πένυ Μόρντοντ, βρέθηκε στο προσκήνιο ως πιθανό φαβορί για τη διαδοχή το απόγευμα της Τρίτης. Τα αποτελέσματα μιας δημοσκόπησης μελών των Τόρις που δημοσιεύθηκε το Σαββατοκύριακο από το Conservative Home, την τοποθετούν ως τη δεύτερη επικρατέστερη, μετά από τον νυν υπουργό Άμυνας, Μπεν Γουάλας.
Η Μόρντοντ, υπέρμαχος του Brexit, θεωρήθηκε «άπιστη» στον Τζόνσον επειδή υποστήριξε τον Τζέρεμι Χαντ. Υπήρξε μία από τις πιο ειλικρινείς υπουργούς όσον αφορά την κριτική της για το Partygate και φαίνεται να προετοιμάζεται για την κούρσα διαδοχής, σύμφωνα με τον Guardian.
Ρίσι Σούνακ
Ο παραιτηθείς υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σούνακ ήταν μέχρι πρόσφατα το φαβορί για τη θέση του επικεφαλής του Συντηρητικού Κόμματος. Όμως ο 42χρονος Σούνακ, με ιδιαίτερα ισχυρή παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είχε επίσης ενεργή συμμετοχή στο σκάνδαλο «Partygate», τα περιβόητα πάρτι της Ντάουνινγκ Στριτ κατά τη διάρκεια του lockdown που είχε επιβληθεί στη Βρετανία λόγω του κορωνοϊού.
Ωστόσο, έχουν περάσει δύο μήνες που η αντιμετώπιση στο πρόσωπό του είναι «μουδιασμένη» μετά τις αντιδράσεις σχετικά με το φορολογικό καθεστώς της συζύγου του και την αποκάλυψη ότι είχε αμερικανική πράσινη κάρτα ενώ ήταν ακόμη υπουργός Οικονομικών.
Λιζ Τρας
Η Λιζ Τρας, νυν υπουργός Εξωτερικών, έχει μια ισχυρή βάση υποστηρικτών μέσα στο Συντηρητικό Κόμμα, καθώς κατέχει θέση στο βρετανικό υπουργικό συμβούλιο από το 2014, επί πρωθυπουργίας Ντέιβιντ Κάμερον. Έχει διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο στην αντιμετώπιση της Βρετανίας προς τη Ρωσία, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
H 46χορνη Τρας, η πρώτη γυναίκα ΥΠΕΞ των Τόρις βρίσκεται σταθερά στην κορυφή δημοσκοπήσεων μεταξύ των μελών του κόμματος, ενώ δέχτηκε εύσημα για την απελευθέρωση της Ναζανίν Ζαγκάρι-Ράτκλιφ από το Ιράν μετά από έξι χρόνια κράτησης και την επιβολή κυρώσεων σε Ρώσους ολιγάρχες, παρά τις αρχικές επικρίσεις περί αργής αντίδρασης για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Tα δύο πρώτα χρόνια της πρωθυπουργίας Τζόνσον διετέλεσε υπουργός Διεθνούς Εμπορίου, υπερασπιζόμενη το Brexit, ενώ πέρυσι διορίστηκε επικεφαλής διαπραγματευτής της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τη Δευτέρα ο Τζόνσον έχει την «100% υποστήριξή» της και προέτρεψε τους συναδέλφους της να τον υποστηρίξουν.
Ντόμινικ Ράαμπ
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ντόμινικ Ράαμπ, 47 ετών, ανέλαβε προσωρινά την πρωθυπουργία την άνοιξη του 2020, όταν ο Τζόνσον νοσηλευόταν στην εντατική με Covid-19. Η δημοφιλία σχεδόν καταρρακώθηκε όταν όντας υπουργός Εξωτερικών, συνέχισε τις διακοπές του τον Αύγουστο του 2021, την ώρα που η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν Καμπούλ έπεφτε στα χέρια των Ταλιμπάν. Αυτός ήταν ο λόγος, σύμφωνα με κάποιους, που στον ανασχηματισμό του επόμενου μήνα, ο Τζόνσον τον απομάκρυνε από το Φόρεϊν Όφις.
Ναντίμ Ζαχάουι
Ο νεοδιορισθείς υπουργός Οικονομικών και πρώην Παιδείας εντυπωσίασε, όταν η Βρετανία έγινε μία από τις πρώτες χώρες στον κόσμο που ξεκίνησαν τον εμβολιασμό για την Covid-19. Η προσωπική ιστορία του, ως πρώην πρόσφυγας από το Ιράκ που ήρθε στη Βρετανία ως παιδί, τον ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους «διαδόχους» για την πρωθυυπουργία.
Στα επιτεύγματά του περιλαμβάνεται η ίδρυση της εταιρείας δημοσκοπήσεων YouGov πριν εισέλθει στο κοινοβούλιο το 2010.
