Φωτογραφία αρχείου
Το καθεστώς υποψήφιας χώρας σε Ουκρανία και Μολδαβία αναμένεται να δώσουν απόψε οι 27 ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες. Η Σύνοδος θα ζητήσει η διαδικασία προσχώρησης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, ωστόσο τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στη Σόφια για όποια θετική εξέλιξη, αφού η πολιτική κατάσταση στη Βουλγαρία θα κρίνει και την πορεία του «βέτο» στην ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας.
Η «Εφ.Συν.» απέκτησε το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων, όπως βρίσκεται αυτήν την ώρα στο τραπέζι των Ευρωπαίων ηγετών. Παρά τις αλλαγές που θα προκύψουν, το κείμενο περιγράφει σε αδρές γραμμές όσα θα συμφωνήσουν οι ηγέτες.
Σε σχέση με τα Δυτικά Βαλκάνια, αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει την πλήρη και απερίφραστη δέσμευσή της στην προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και ζητεί την επιτάχυνση της διαδικασίας προσχώρησης».
Για την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και στη Δημοκρατία της Μολδαβίας… Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι έτοιμο να χορηγήσει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας στη Γεωργία μόλις αντιμετωπιστούν οι προτεραιότητες που καθορίζονται στη γνώμη της Επιτροπής σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Γεωργίας».
Ως αναμενόμενο, η Ουκρανία είναι ξανά ο βασικός άξονας της συζήτησης των ηγετών, αφού οι εξελίξεις στο πολεμικό μέτωπο επηρεάζουν τα τεκταινόμενα και τις αποφάσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σύμφωνα με το κείμενο που θα έχουν μπροστά τους οι ηγέτες, θα αναφέρονται τα εξής:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι στέκεται σταθερά στο πλευρό της Ουκρανίας και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή στήριξη για τη συνολική οικονομική, στρατιωτική, κοινωνική και χρηματοπιστωτική ανθεκτικότητα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της ανθρωπιστικής βοήθειας».
Η Σύνοδος θα καταδικάσει τον πόλεμο της Ρωσίας σε όλους τους τόνους και θα επαναφέρει το ζήτημα των εγκλημάτων: «η Ρωσία, η Λευκορωσία και όλοι οι υπεύθυνοι για εγκλήματα πολέμου και άλλα σοβαρότατα εγκλήματα θα λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην παροχή περαιτέρω στρατιωτικής στήριξης για να βοηθήσει την Ουκρανία να ασκήσει το εγγενές δικαίωμά της στην αυτοάμυνα κατά της ρωσικής επίθεσης και να υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της. Για τον σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο να εργαστεί ταχέως για την περαιτέρω αύξηση της στρατιωτικής στήριξης». Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει ότι η Επιτροπή θα υποβάλει σύντομα πρόταση για τη χορήγηση στην Ουκρανία νέας έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής ύψους έως 9 δισ. ευρώ το 2022.
Για την επισιτιστική κρίση: «Η Ρωσία, χρησιμοποιώντας ως όπλο τα τρόφιμα στον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας, είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την παγκόσμια κρίση επισιτιστικής ασφάλειας που προκάλεσε. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως να στοχοποιεί γεωργικές εγκαταστάσεις και να απομακρύνει τα δημητριακά και να ξεμπλοκάρει τη Μαύρη Θάλασσα, ιδίως το λιμάνι της Οδησσού, ώστε να επιτραπούν οι εξαγωγές σιτηρών και οι εμπορικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στηρίζει τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το σκοπό αυτό. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας επιτρέπουν την ελεύθερη ροή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων και την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες σχετικά με τους διαύλους αλληλεγγύης για τη διευκόλυνση των εξαγωγών τροφίμων από την Ουκρανία μέσω διαφόρων χερσαίων οδών και λιμένων της ΕΕ.
Οι ηγέτες αναμένεται να κάνουν μια πρώτη συζήτηση για την «Ευρύτερη Ευρώπη», όπως αναφέρεται. Στο δείπνο θα συζητηθεί τι ακριβώς θα είναι αυτή η νέα ευρωπαϊκή πολιτική κοινότητα, ποιος θα μπορεί να ενταχθεί και πώς. Διευκρινίζεται πάντως ότι «Ένα τέτοιο πλαίσιο δεν θα αντικαταστήσει τις υφιστάμενες πολιτικές και μέσα της ΕΕ, ιδίως τη διεύρυνση, και θα σέβεται πλήρως την αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων».
Στις τελευταίες παραγράφους, και υπό τους τίτλους «Εξωτερικές σχέσεις» και «Ανατολική Μεσόγειος» διαβάζουμε το κομμάτι του κειμένου που αναφέρεται στην Τουρκία:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις πρόσφατες επαναλαμβανόμενες ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας. Η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του και τη δήλωση της 25ης Μαρτίου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και να προωθήσει τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο».