Aντίστροφα μετρά ο χρόνος για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης στο Ισραήλ γεγονός που μπορεί να σημάνει το τέλος της 12ετούς περιόδου διακυβέρνησης της χώρας από τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Η εντολή ανάθεσης βρίσκεται στα χέρια του Γιαϊρ Λαπίντ, ενός πρώην παρουσιαστή τηλεόρασης που εάν ωστόσο χάσει την διορία, το Ισραήλ μπορεί να οδηγηθεί σε μία πέμπτη εκλογική διαδικασία μέσα σε δύο χρόνια, δίνοντας στον Νετανιάχου μία ακόμη ευκαιρία να διατηρηθεί στη θέση του.
Την Κυριακή ο Λάπιντ κέρδισε την κρίσιμη υποστήριξη του σκληροπυρηνικού ακροδεξιού Ναφτάλι Μπένετ.
Λάπιντ και Μπένετ φέρεται να έχουν συμφωνήσει να λειτουργήσουν ως εκ περιτροπής πρωθυπουργοί. Το δίδυμο πρέπει να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των 61 εδρών από τις 120 της Κνεσέτ.
Αμφότεροι δηλώνουν ότι έχουν συμφωνήσει στο περίγραμμα και τα κεντρικά ζητήματα της διακυβέρνησης σχετικά με την ενδυνάμωση της Δημοκρατίας και της ισραηλινής κοινωνίας, αν και σύμφωνα με ισραηλινά ΜΜΕ, παραμένουν μερικές διαφωνίες για χαμηλότερες θέσεις στην υπό σχηματισμό κυβέρνηση.
Για να ανατραπεί ο Νετανιάχου ο Λαπίντ χρειάζεται να συνάψει συμφωνίες με επτά κόμματα, τα μέλη των οποίων μετά θα πρέπει να ψηφίσουν στην Κνεσέτ για να επιβεβαιώσουν τη σύμπηξη της συμμαχίας.
Για το σκοπό αυτό χρειάζεται την υποστήριξη άλλων δεξιών και αριστερών κομμάτων και πιθανόν τη στήριξη Αραβοϊσραηλινών πολιτικών
Ο Λάπιντ δήλωσε τη Δευτέρα ότι παραμένουν εμπόδια να ξεπεραστούν αλλά δήλωσε αισιόδοξος
Το μουσουλμανικό συντηρητικό κόμμα Raam δήλωσε ανοιχτό σε κάθε συμφωνία που θα βελτιώνει τη ζωή της αραβικής μειονότητας του 20% με παλαιστινιακή καταγωγή.
Το Raam δεν στοχεύει σε κυβερνητικές θέσεις αλλά κυρίως στην προεδρία κοινοβουλευτικών και οικονομικών επιτροπών για τις αραβικές κοινότητες, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές.
Το Λικούντ του Νετανιάχου κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις εκλογές της 23ης Μαρτίου. Ωστόσο, ο Νετανιάχου απέτυχε να συμπήξει πλειοψηφία με τους παραδοσιακούς του συμμάχους όταν ένα ακροδεξιό κόμμα που τον στήριζε αρνήθηκε να ενώσει τις δυνάμεις τους με ένα μικρό αραβικό κόμμα.
Ποιος είναι ο Λαπίντ
Θεωρείτο ο «Τζορτζ Κλούνι» της ισραηλινής τηλεόρασης, εγκατέλειψε όμως το 2011 τα τηλεοπτικά πλατό για να ιδρύσει το κόμμα Yesh Atid (Υπάρχει Μέλλον).
Δέκα χρόνια αργότερα, ο Γιαΐρ Λαπίντ έχει εξελιχθεί σε βασικό πολιτικό αντίπαλο του απερχόμενου πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, στο πρόσωπο που πρωτοστατεί στην επιχείρηση της εκθρόνισής του. Είναι ο ηγέτης της ισραηλινής αντιπολίτευσης που εξασφάλισε την υποστήριξη του ακροδεξιού Ναφτάλι Μπένετ για τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας για την εκδίωξη του Νετανιάχου από την εξουσία.
Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, στις 23 Μαρτίου, το κόμμα του Γιαΐρ Λαπίντ εξασφάλισε την δεύτερη θέση, εξασφαλίζοντας 17 έδρες στην ισραηλινή βουλή, πίσω από το Λικούντ του Νετανιάχου.
Γεννημένος το 1963 στο Τελ Αβίβ, ο Λαπίντ είναι γιος του δημοσιογράφου και πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Τόμι Λαπίντ. Η μητέρα του Σουλαμίτ, είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας και εκ των ιδρυτών της εφημερίδας Maariv.
Η δημοσιογραφία ήταν το περιβάλλον στο οποίο γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Γιαΐρ Λαπίντ, ο οποίος ξεκίνησε την δική του δημοσιογραφική καριέρα στην Maariv για να περάσει στην συνέχεια στην μεγάλης κυκλοφορίας Yedioth Aharonot, που τον έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό. Αλλά παράλληλα ασχολείται με την πυγμαχία, τις πολεμικές τέχνες, γράφει αστυνομικά μυθιστορήματα και σειρές για την τηλεόραση, συνθέτει, ερμηνεύει τραγούδια και παίζει σε κινηματογραφικές ταινίες.
Στην δεκαετία του 2000 παρουσιάζει στην τηλεόραση το δημοφιλέστερο talk-show και επιβάλλεται ως η ενσάρκωση του μέσου Ισραηλινού, κάνοντας σε κάθε καλεσμένο την ερώτηση: «Τι είναι ισραηλινό κατά την γνώμη σας».
Πατριώτης, φιλελεύθερος, υποστηρικτής του κοσμικού κράτους, ο Γιαΐρ Λαπίντ συσπειρώνει το κέντρο, αλλά συγκεντρώνει την οργή των ορθόδοξων εβραίων.
«Αποφεύγει οποιαδήποτε αυτοπροβολή…είναι ο πιο “μη υποψήφιος” από όλους τους υποψήφιους για την πρωθυπουργία», σημείωνε πριν από τις εκλογές ο δημοσιογράφος Γιουβάλ Κάρνι στην Yediot Aharonot, τονίζοντας ότι οι Ισραηλινοί εκτιμούν την ταπεινοφροσύνη.
Οταν χιλιάδες Ισραηλινοί διαδήλωναν κάθε εβδομάδα κατά του Νετανιάχου μπροστά στην πρωθυπουργική κατοικία στην Ιερουσαλήμ, αλλά και σε ολόκληρη την χώρα, ο Γιαΐρ Λαπίντ κρατούσε χαμηλούς τόνους.
Ο Λαπίντ πήγε σε διαδηλώσεις, αλλά είχε πρόβλημα να διαδηλώσει μπροστά από την πρωθυπουργική κατοικία ως αρχηγός της αντιπολίτευσης. Ελεγε ότι δεν επιδιώκει να εγκατασταθεί εκεί αλλά να συμμαχήσει με άλλα κόμματα για να διώξει τον «βασιλιά Νετανιάχου» από τον θρόνο του και «να σπάσει του φραγμούς που χωρίζουν την ισραηλινή κοινωνία».
Ακόμη πρόσφατα απηύθυνε έκκληση για τον σχηματισμό κυβέρνηση που θα λέει: «δεν μισιόμαστε».
Με τον Ναφτάλι Μπένετ, εκπρόσωπο της ριζοσπαστικής δεξιάς που είναι αντίθετη με τα κεντρώα οράματά του, συγκροτεί μία αφύσικη συμμαχία, αλλά με έναν κοινό στόχο, την αλλαγή στην ηγεσία του Ισραήλ.
Ναφτάλι Μπένετ: Φαβορί για τη διαδοχή του μέντορά του
Ο 49χρονος αρχηγός της ισραηλινής ακροδεξιάς και πρώην υπουργός Άμυνας Ναφτάλι Μπένετ φέρεται να έχει συμφωνήσει με τον Λαπίντ να αναλάβει πρώτα ο ίδιος πρωθυπουργός και να τον διαδεχθεί ο Γιαΐρ Λαπίντ στη συνέχεια, παρότι το Yesh Atid αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη στις κάλπες της 23ης Μαΐου με 17 έδρες (11 περισσότερες από την παράταξη Yamina του Μπένετ).
Ο Μπένετ έχει υπάρξει σύμβουλος του Μπενιαμίν Νετανιάχου και πολιτικός του αντίπαλος παραμένοντας πάντα ένας αναπόφευκτος εταίρος: ο Ναφτάλι Μπένετ, ηγέτης της προσφιλούς στους εβραίους εποίκους ριζοσπαστικής δεξιάς είναι πιθανόν να διαδεχθεί τον μέντορά του και να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός του Ισραήλ.
Φαλακρός, φορώντας ένα διακριτικό κιπά, μιλώντας αμερικανικά αγγλικά, ο Ναφτάλι Μπένετ ηγείται της παράταξης Yamina που υιοθετεί έναν ακραίο οικονομικό φιλελευθερισμό, σκληρή γραμμή απέναντι στο Ιράν και την θέση της προσάρτησης των δύο τρίτων περίπου της Δυτικής Οχθης, παλαιστινιακού εδάφους που έχει καταλάβει ο ισραηλινός στρατός από το 1967 και τον Πόλεμο των Εξι Ημερών.
Ο 49χρονος επιχειρηματίας του τεχνολογικού τομέα, μπήκε αργά στην πολιτική. Αλλά, από το 2013, ο πολιτικός που χαρακτηρίζεται «θρησκευτικός εθνικιστής» έχει αναλάβει πέντε υπουργικά χαρτοφυλάκια. Στο τελευταίο, το υπουργείο Αμυνας το 2020, στην κορύφωση της πανδημίας στο Ισραήλ, ανέλαβε την θεαματική κινητοποίηση του στρατού για την διαχείριση της υγειονομικής κρίσης.
«Μία εικόνα κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του ισραηλινού κοινού που αναζητεί απελπισμένα έναν νόμιμο αντικαταστάτη του Νετανιάχου», παρατηρεί ο Evan Gottesman Israel Policy Forum.
Εδώ και δύο χρόνια θεωρήθηκε πολιτικά νεκρός, έφερε ένα χαμηλό εκλογικό σκορ στην τελευταία αναμέτρηση του Μαρτίου, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες ελίχθηκε με επιδεξιότητα για να επιβληθεί ως ρυθμιστής στις πολύπλοκες διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού.
Μέχρι σήμερα ο Ναφτάλι Μπένετ έπαιξε σε δύο ταμπλό και άφησε να πλανάται η αμφιβολία για την πρόθεσή του να καταφέρει ή όχι το τελειωτικό πλήγμα στον Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Στο πρόσωπό του ποντάρει πλέον ο κεντρώος Γιαΐρ Λαπίντ για να εξασφαλίσει ικανή υποστήριξη στο σχέδιό του για τον σχηματισμό μίας «κυβέρνησης αλλαγής».
Ο Ναφτάλι Μπένετ έδωσε την τελευταία στιγμή την υποστήριξή του στην εκρηκτική αυτή συμμαχία, που ξεκινά από την αριστερά για να φθάσει μέχρι το κόμμα Yamina της ριζοσπαστικής δεξιάς γιανα περιλάβει την στήριξη των αράβων βουλευτών. Την στήριξη αυτή την διαπραγματεύθηκε σκληρά ζητώντας ούτε λίγο ούτε πολύ το πόστο του πρωθυπουργού: πρώτος αυτός και στην συνέχεια ο Γιαΐρ ο Λαπίντ στην εναλλασσόμενη πρωθυπουργία.
Γιος αμερικανών μεταναστών, γεννήθηκε το 1972 στην Χάιφα, υπηρέτησε στην περίφημη μονάδα Sayeret Matkal των ειδικών δυνάμεων του ισραηλινού στρατού , όπως και ο Νετανιάχου. Στην δεκαετία του 2000 επιβλήθηκε ως πρωτοπόρος στην «χώρα των start-up» με την εταιρεία κυβερνοασφάλειας Cyotta, που πουλήθηκε έναντι 145 εκατομμυρίων δολαρίων το 2005. Τον επόμενο χρόνο, έκανε το άλμα στην πολιτική με το κόμμα Λικούντ, όπου έγινε το δεξί χέρι του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Δύο χρόνια μετά, ο Ναφτάλι Μπένετ αποχωρεί από το Λικούντ για να ηγηθεί του Συμβουλίου Yesha, της οργάνωσης που εκπροσωπεί τους εβραίους εποίκους της Δυτική Οχθης, οι οποίοι θα γίνουν το πολιτικό το κεφάλαιο, ακόμη και αν δεν έχει ποτέ κατοικήσει σε κάποιον από τους επίμαχους οικισμούς αυτούς.
Το 2012 αναλαμβάνει τα ηνία της δεξιάς παράταξης Εβραϊκή Εστία, στην οποία αργότερα προσχώρησαν άλλα μικρά κόμματα για να σχηματισθεί το κόμμα Yamina.
Ο Ναφτάλι Μπένετ ηλεκτρίζει το πολιτικό του ακροατήριο με ακραίες θέσεις για την διένεξη Ισραηλινών-Παλαιστινίων όπως, «δεν υπάρχει ισραηλινή κατοχή στην Δυτική Οχθη διότι δεν έχει υπάρξει ποτέ παλαιστινιακό κράτος» ή μιλώντας για τους παλαιστίνιους φυλακισμένους «οι τρομοκράτες πρέπει να σκοτώνονται, όχι να απελευθερώνονται». Εχει επίσης υποσχεθεί στο Ιράν ένα «Βιετνάμ», εάν συνεχίσει να αναπτύσσεται στρατιωτικά στην Συρία.
Όμως, ο Ναφτάλι Μπένετ, πατέρας τεσσάρων παιδιών που ζει στη στιλάτη πόλη Ραανάνα, έδρα των ισραηλινών start up, δεν συμβαδίζει ούτε με το ακροατήριο της θρησκευτικής δεξιάς: τα ζητήματα της θέσης της θρησκείας στο Κράτος δεν αποτελούν προτεραιότητά του και υιοθετεί φιλεύθερες, ως έναν βαθμό, θέσεις σχετικά με την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ.
Πρέσβης Ισραήλ: Οι ελληνο-ισραηλινές σχέσεις θα συνεχίσουν να είναι καλές
Οι ελληνο-ισραηλινές σχέσεις θα συνεχίσουν να είναι καλές ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία στο Ισραήλ, διαβεβαίωσε ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ελλάδα, Γιόσι Αμράνι, λίγες ώρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας για την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Σε ενημέρωση Ελλήνων δημοσιογράφων, ο πρέσβης του Ισραήλ είπε πως η Ελλάδα είναι σημαντική για τη χώρα του και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, με τη στήριξη των ΗΠΑ (3+1). Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε στο ισραηλινό επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας στον τομέα του τουρισμού.
Εξάλλου, διαβεβαίωσε πως με μια κυβερνητική αλλαγή στο Ισραήλ δεν θα υπάρξει αλλαγή στην εξωτερική πολιτική της χώρας και στις προτεραιότητές της. «Ισχυρές σχέσεις με τις ΗΠΑ, συνέχιση στρατηγικής συνεργασίας με γειτονικά κράτη, διεύρυνσή της, και αποπυρηνικοποίηση του Ιράν» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ειδικότερα, ανέδειξε τη σημασία της στρατηγικής περιφερειακής συνεργασίας, τονίζοντας πως είναι σημαντική για τη χώρα του.
Εξίσου, είπε πως μια κυβερνητική αλλαγή στο Ισραήλ δεν θα επηρεάσει την υλοποίηση του αγωγού EastMed, υπογραμμίζοντας πως είναι στρατηγικά και οικονομικά προς το συμφέρον της χώρας του. Το ζήτημα, προσέθεσε, είναι ο χρόνος υλοποίησής του, εξηγώντας πως «αν δεν το κάνουμε τώρα, δεν θα είναι ρεαλιστικό αργότερα».
Επίσης, είπε πως η Τουρκία αυτό-τοποθετείται ως δύναμη στην περιοχή και περά από αυτήν και ότι το Ισραήλ λυπάται για την ρητορική που προέρχεται από την Άγκυρα. Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, είπε πως θα πρέπει να δούμε μια διαφορετική πολιτική να προέρχεται από την Τουρκία, για να μιλήσουμε για καλύτερες σχέσεις με την Άγκυρα.
Ακόμη επέρριψε ευθύνη στη Χαμάς για τις πρόσφατες συγκρούσεις και την κατηγόρησε πως ξεκίνησε τις προκλήσεις για τον δικό της σκοπό. «Σκοπεύει να κερδίσει την παλαιστινιακή εξουσία» είπε συγκεκριμένα και την κατηγόρησε επίσης πως θυματοποιεί τον παλαιστινιακό λαό προκειμένου να πετύχει αυτόν τον στόχο. Ανέφερε πως το Ισραήλ είχε αποκλείσει τη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα και περιγράφοντας τη σημερινή κατάσταση, είπε πως είναι πολύ δύσκολη, περίπλοκη, ιδιαίτερα στη Γάζα.
Περαιτέρω, ο Ισραηλινός πρέσβης προέταξε την ανάγκη «μακροπρόθεσμης ισορροπίας» και επισήμανε πως το μέλλον στη Γάζα θα καθοριστεί από δύο παράγοντες που αλληλοεπηρεάζονται: τις διευθετήσεις του εδάφους και το ρόλο της διεθνούς κοινότητας. «Η ανησυχία είναι για το είδος των διευθετήσεων στο έδαφος» προσέθεσε.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις του Ισραήλ με τις ΗΠΑ, ο Γιόσι Αμράνι είπε πως είναι ζωτικές και στρατηγικές για τη χώρα του.
Οι ελληνο-ισραηλινές σχέσεις θα συνεχίσουν να είναι καλές ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία στο Ισραήλ, διαβεβαίωσε ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ελλάδα, Γιόσι Αμράνι, λίγες ώρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας για την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον ηγέτη της ισραηλινής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ.
Σε ενημέρωση Ελλήνων δημοσιογράφων, ο πρέσβης του Ισραήλ είπε πως η Ελλάδα είναι σημαντική για τη χώρα του και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, με τη στήριξη των ΗΠΑ (3+1). Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε στο ισραηλινό επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας στον τομέα του τουρισμού.
Εξάλλου, διαβεβαίωσε πως με μια κυβερνητική αλλαγή στο Ισραήλ δεν θα υπάρξει αλλαγή στην εξωτερική πολιτική της χώρας και στις προτεραιότητές της. «Ισχυρές σχέσεις με τις ΗΠΑ, συνέχιση στρατηγικής συνεργασίας με γειτονικά κράτη, διεύρυνσή της, και αποπυρηνικοποίηση του Ιράν» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ειδικότερα, ανέδειξε τη σημασία της στρατηγικής περιφερειακής συνεργασίας, τονίζοντας πως είναι σημαντική για τη χώρα του.
Εξίσου, είπε πως μια κυβερνητική αλλαγή στο Ισραήλ δεν θα επηρεάσει την υλοποίηση του αγωγού EastMed, υπογραμμίζοντας πως είναι στρατηγικά και οικονομικά προς το συμφέρον της χώρας του. Το ζήτημα, προσέθεσε, είναι ο χρόνος υλοποίησής του, εξηγώντας πως «αν δεν το κάνουμε τώρα, δεν θα είναι ρεαλιστικό αργότερα».
Επίσης, είπε πως η Τουρκία αυτό-τοποθετείται ως δύναμη στην περιοχή και περά από αυτήν και ότι το Ισραήλ λυπάται για την ρητορική που προέρχεται από την Άγκυρα. Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, είπε πως θα πρέπει να δούμε μια διαφορετική πολιτική να προέρχεται από την Τουρκία, για να μιλήσουμε για καλύτερες σχέσεις με την Άγκυρα.
Ακόμη επέρριψε ευθύνη στη Χαμάς για τις πρόσφατες συγκρούσεις και την κατηγόρησε πως ξεκίνησε τις προκλήσεις για τον δικό της σκοπό. «Σκοπεύει να κερδίσει την παλαιστινιακή εξουσία» είπε συγκεκριμένα και την κατηγόρησε επίσης πως θυματοποιεί τον παλαιστινιακό λαό προκειμένου να πετύχει αυτόν τον στόχο. Ανέφερε πως το Ισραήλ είχε αποκλείσει τη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα και περιγράφοντας τη σημερινή κατάσταση, είπε πως είναι πολύ δύσκολη, περίπλοκη, ιδιαίτερα στη Γάζα.
Περαιτέρω, ο Ισραηλινός πρέσβης προέταξε την ανάγκη «μακροπρόθεσμης ισορροπίας» και επισήμανε πως το μέλλον στη Γάζα θα καθοριστεί από δύο παράγοντες που αλληλοεπηρεάζονται: τις διευθετήσεις του εδάφους και το ρόλο της διεθνούς κοινότητας. «Η ανησυχία είναι για το είδος των διευθετήσεων στο έδαφος» προσέθεσε.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις του Ισραήλ με τις ΗΠΑ, ο Γιόσι Αμράνι είπε πως είναι ζωτικές και στρατηγικές για τη χώρα του.
Με πληροφορίες από AFP, ΑΠΕ – ΜΠΕ, DW