Σύντομη συνάντηση είχαν χθες στο Μπαλί, στο περιθώριο του G20, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Τούρκος ομόλογός του Ταγίπ Ερντογάν. Φωτ. EPA / SONNY TUMBELAKA.
Κατ’ αρχάς θετικά είδε η Αθήνα τη συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου του G20 καθώς, όπως αναφέρεται σχετικά, η ελληνική πλευρά σταθερά υποστηρίζει ότι είναι σημαντικό η Αγκυρα να μην αποκοπεί από το δυτικό στρατόπεδο και να λειτουργεί ανεξέλεγκτα.
Ενα συγκρουσιακό πεδίο, με την τουρκική ηγεσία να ανοίγει διαρκώς νέα μέτωπα προς κάθε κατεύθυνση, θεωρείται ότι μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Και, σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να εκφράζονται, έστω και μέσω τρίτων, επισημάνσεις και παραινέσεις για την ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας και για αποφυγή προκλήσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Οι αρμόδιες κυβερνητικές πηγές επαναλαμβάνουν ότι η σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και αυτό έχει καταστεί σαφές με τη συνεργασία στον αμυντικό τομέα, με την αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης, με μια σειρά από επιλογές στρατηγικού χαρακτήρα.
Ταυτόχρονα, όπως οι ίδιες πηγές αναφέρουν, οι ΗΠΑ είναι μια μεγάλη δύναμη που μιλάει με όλους και η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα του ΝΑΤΟ, για πολλά χρόνια υπήρξε κομβικός εταίρος στην περιοχή και παραμένει ένας ισχυρός γεωπολιτικά παίκτης.
Η ελληνική πλευρά δεν βλέπει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις ανταγωνιστικά προς τις ελληνοαμερικανικές. Πολύ περισσότερο που θεωρείται ότι οι ΗΠΑ μπορούν αποτελεσματικά να ασκήσουν την επιρροή τους για να χαμηλώσουν οι τόνοι και η ένταση στην περιοχή.
Αλλωστε, με το μέτωπο της Ουκρανίας ενεργό, η Ουάσιγκτον εμφανίζεται σταθερά υπέρ της ηρεμίας και της εκτόνωσης τυχόν εντάσεων. Μάλιστα, όπως αναφέρεται, από αμερικανικής πλευράς έχει αναγνωριστεί η συμβολή της χώρας μας στην εκτόνωση των υψηλών τόνων με τη σταθερή επιλογή να μην απαντάει στις διαρκείς προκλήσεις.
Η Ελλάδα δεν βλέπει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις ανταγωνιστικά προς τις ελληνοαμερικανικές, ενώ εκτιμά πως οι ΗΠΑ μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη μείωση των εντάσεων στην περιοχή.
Προκλήσεις για τις οποίες, πάντως, η Αθήνα έχει φροντίσει να είναι πλήρως ενήμερη η αμερικανική ηγεσία, έχοντας παράλληλα καταστήσει σαφείς τις κόκκινες γραμμές και έχοντας ζητήσει σε συγκεκριμένα θέματα, όπως για παράδειγμα στο ζήτημα του τουρκολιβυκού μνημονίου, να εξαντλήσει η Ουάσιγκτον την επιρροή και την πίεσή της.
Στο ζήτημα των εξοπλισμών και ειδικότερα αναφορικά με την προμήθεια F-16 από την Τουρκία, κατ’ αρχάς θεωρούνται επιτυχημένοι οι χειρισμοί που έγιναν για την προώθηση των ελληνικών θέσεων στην αμερικανική Βουλή που, αν μη τι άλλο, δίνουν χρόνο στη χώρα μας για να αποκτήσει προβάδισμα στην αναβάθμιση των εξοπλισμών.
Η ρεαλιστική προσέγγιση είναι ότι δεν πρόκειται να αποτραπεί στο διηνεκές η αγορά μαχητικών από την Τουρκία. Ακόμη και η καθυστέρηση, όμως, είναι σημαντική.
Βολές από Μπαχτσελί
Για άλλη μια φορά χθες, ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, μιλώντας σε μέλη του κόμματός του επιτέθηκε κατά της Ελλάδας. «Δεν υπάρχει καμία μείωση της καταχρηστικής, καταστροφικής και απειλητικής πολιτικής της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας.
Είναι αλαζονεία, είναι παιχνίδι με τη φωτιά να δηλώνει ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών την πρόθεσή του να συνεχίσει να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα της χώρας του», είπε μεταξύ άλλων.